Ka Ọ Dị Taa

ỌKỤKỌ so n’anụmanụ na-ebi n’ụlọ nke mmadụ na-azụ. Mmadụ ji ịzụ ọkụkọ egbo mkpa dị iche iche dịka ihe oriri na ego.   Ọ bụ eziokwu na ọkụkọ nọ n’okpuru mmadụ n’ihi na ọ bụ anụmanụ mana o nwere ọtụtụ ihe mmadụ ga-amụta n’aka nnekwu/nwunye ọkụkọ (hen). Ihe ndị ahụ gụnyere ndị a: Mgbe ọbụla ọkụkọ na-eyi akwa, ọ na-ebu ụzọ yie akwa niile o kwesịrị iyi tupu ọ makpuru na ha, nke a gosịrị ezi nkwado. Ọzọ bụ na mgbe ọ malitere makpube n’akwa ndị ahụ, ọ na-ejizi nwayọọ emegharị ahụ ka akwa ya ghara inwe nsogbu nke gosịrị anya iri ala.   Mgbe ọ bụla ọkụkọ na-amakpu n’akwa ya ọ na-amalite taba ahụ n’ihi na ọ naghị enwezi ike iri ihe oriri otu o kwesịrị; nke a gosịrị ịchụ aja na ịnapụ onwe ya ihe. Ọzọ dịka ibe ya bụ na ọkụkọ nwere ike ịmakpu n’akwa ọkụkọ ọzọ yiri nke gosịrị enweghị mmụọ nkewa na ime amara. Ọkụkọ na-eji ndidi makpuru n’akwa ya abali iri abụọ na otu, nọrọ na nche; ọ bụrụgodu na akwa ndị ahụ emepụtaghị ụmụ ọ ga-eyi akwa ọzọ, nke a gosịrị na o nwere okwukwe, nchekwube na obi siri ike.

NIGERIA Custom Service (NCS) adọọla ndịọrụ ha nọ n’agbataNigeria na mba ọzọ nke gụnyere ọdụụgbọelu na nke mmiri (seaports) aka na ntị magwa ha ka ha kee nkwụcha gbasara ndị na-ezubata anụ ọkụkọ (frozen chicken) na ụmụanụ ndị ọzọ na-ebi na mmiri n’ihi na ọtụtụ n’ime ha bu korona.   N’ozi ahụ nke otuonye so na ndị ọnụ ruru n’okwu na NCS bụ I.T.Magaji tinyere aka na ya kwuru sịna gọọmenti mba China ahụtala korona n’erimeri a na-ebubata ebe ahụ.   Ya mere, onyeisi(The Controller General), nke ụlọọrụ NCS, Col Hameed Ali akpọkuola ndị ọrụ yaka ha gbaa mbọ ịhụ na ezubataghị anụ ọkụkọ na Nigeria.   Ozi ahụ kwuru sị:“Mkpesa rutere isi ụlọọrụ anyị gosịrị na dịka a na-enyocha anụ, ma ndị nkebi na mmiri, ndị ọchịchị China hụtara ọrịa korona na nku anụ ọkụkọ na nsịkọ simba Brazil na Ecuador.”   Ya mere, a dọrọ ndị ọrụNCS aka na ntị ma chetara ha na a machiri ịtụbata anụ ufe (birds), ma nke dị ndụma nke nwụrụ anwụ n’ala Nigeria.

OTU ụbọchị ka ọkụkọ na atụrụ na-aga n’ụzọ, na-akpa nkata. Kaha gakatara, otu ụgbọala ji ọsọ kwofee ma gbaa atụrụ mmiri. Ihe a wutere anụmanụabụọ ahụ nke mere ka ọkụkọ gwa atụrụ sị: “Hapụ, otu a ka ha si ezuzu ka atụrụ.”   Okwu a ọkụkọ gwaraatụrụ wutere ya n’ihi na ọ bụ mkparị.N’ihi nke ahụ, atụrụ sara ya sị: “Ọ bụihe a mere ha ji anwụ ka ọkụkọ.”